USA reorganiseert maar door: hoe werkt dat daar?

BUITENLAND – Wie (een deel van) zijn carrière doorgebracht heeft in de printmedia industrie, ziet met lede ogen aan dat de krimp zich nog immer doorzet. Waar Nederland al bijna geheel afscheid nam van ‘grootschalige drukindustrie’ is dat proces in andere landen nog in volle gang.

• Leestijd ca. 4 minuten
• Door Gerald Petersen (*)

Recent verscheen nog het artikel van ruim 650 wegvallende banen in de Verenigde Staten rondom de sluiting van twee bedrijven van LSC Communications in Pennsylvania. Een inkijkje in een gebied dat niet alleen geografisch maar ook arbeidsvoorwaardelijk heel vér van ons af ligt. 

De Verenigde Staten kende in 2021 nog bijna 350.000 medewerkers in de printmedia branche binnen ongeveer 45.000 drukkerijen. In het algemeen – net zoals in ons land – kleine bedrijven, maar een aantal grote spelers zijn nog altijd actief: RR-Donnelley, QuadGraphics en LSC-Communications vormen de Top3 waarbij het ook bij ons bekende Cimpress (van o.a. in ons land Vistaprint en drukwerkdeal.nl) een fraaie 5e plaats inneemt. De Top3 buitelt al enkele jaren over elkaar heen na splitsingen, beoogde overnames, mededingingsblokkades en bijna-faillissementen.

Nu nog 14e plaats op lijst grootste industriesectoren

De printmedia industrie neemt de 14e plaats in op de lijst van producerende industrieën, maar zal nog flink dalen gezien de afnemende vraag. De concurrentie is echter lang niet zo hevig zoals we die in Nederland kennen. De tarieven voor drukwerk producties liggen aanzienlijk hoger en de verkrijgbaarheid van bepaalde materiaalsoorten in de Verenigde Staten is zelfs zeer matig te noemen.

Nauwelijks beperkingen op het gebied van reorganisaties

In tegenstelling tot de West-Europese/Nederlandse grafische industrie zijn er nauwelijks beperkingen in de herstructurering van bedrijven in het algemeen. Arbeidsvoorwaardelijk zouden Amerikanen nooit begrijpen hoe men Nederlandse bedrijven kansrijk door een krimpfase kan leiden, ook al zijn hier de voormalige dure afbouw regelingen inmiddels flink uitgekleed. Überhaupt begrijpen ze niet dat er geld te verdienen is op de manier waarop wij alles georganiseerd hebben. 

Opzegtermijn vanaf dezelfde dag

Per staat zijn er natuurlijk verschillen, maar in zijn algemeenheid zijn de verschillen opmerkelijk ten opzichte van ons land. Zo kunnen opzegtermijnen variëren van dezelfde dag tot een week bij ‘matig functioneren’. Bij economische noodzaak voor krimp moet een termijn van 30-60 dagen in acht genomen worden bij bedrijven vanaf 100fte; bij kleinere is hier geen verplichting en kan het dezelfde dag!

Weinig verlof en een werkweek van 48 uur

Medewerkers starten met slechts 10 dagen verlof per jaar (PTO – Paid Time Off)) waarbij ook de ziektedagen afgetrokken worden; zonder PTO wordt salaris ingehouden indien afwezigheid langer aanhoudt. Bij zéér langdurig dienstverband kan de PTO oplopen naar 3 of 4 weken max. per jaar.

Jarenlange nachtdienst in ‘afwachting’ van dagdienst

Een werkweek van 48 uur is niet ongebruikelijk; bij ploegendiensten vaak te werken in 4 shifts van 12 uur per week. Er is vaak geen verplichte ‘bioritmische ploegwissel’, jarenlang alleen nachtdiensten werken voordat je de kans krijgt op een vrijkomende positie in de dagdienst ervaart men als een privilege van de langer werkende.

Twee banen en geen ontslagvergoeding

Veel mensen werken nog (deels) in banen ernaast om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. De kosten voor wonen, voeding en gezondheidszorg zijn aanzienlijk hoger dan in ons land. Ontslagvergoedingen kent men nauwelijks. Voor cruciale posities wordt soms een maandsalaris aangeboden om overdracht van informatie te waarborgen, maar voor anderen kan gelden dat opkomen in de ochtendploeg betekent dat je voor de koffiepauze buiten staat en slechts die dag nog vergoed krijgt, terwijl een kort afscheid van je collega’s je niet gegund wordt of bespaard blijft.

Rechtspositie werknemers slecht

Al met al kunnen we de rechtspositie van medewerkers in de Verenigde Staten slecht noemen. Het zou kunnen verklaren waarom functionele kritiek er slecht verdragen wordt. Als verbeterpotentieel niet ingeleid wordt met drie complimenten en afgesloten met twee pluimen, bestaat de kans dat een correctie aangezien wordt voor een aankondiging tot ontslag met onverwachte huilbuien tot gevolg.

‘Rubberen tegelparadijs’ in de Benelux

De andere zijde is dat de dure afbouwregelingen zoals wij die in Nederland kenden dusdanig royaal waren dat veel bedrijven dit niet konden opbrengen. Het leeglopen op uit te keren ‘Sociaal Passief’ weerhield veel Nederlandse bedrijven van daadkrachtig ingrijpen toen het moest en leidde vaak tot faillissementen toen er geen alternatief meer was. In die zin bleek een Spartaans regime in de Verenigde Staten een beter behoud van werkgelegenheid dan het ‘rubberen tegelparadijs’ van de Benelux.

Werkgeversrol

In de werkgeversrol lijkt een voorkeur voor de Amerikaanse spelregels voor de hand te liggen, maar ik heb teveel nadelen gezien om dit te omarmen. Het pleit echter met terugwerkende kracht wel voor een mildere houding bij werknemers en vakbonden bij noodzakelijke veranderingen in Nederland om de industrie competitief te houden. Het besef hoe buitengewoon goed we het geregeld hadden, kreeg te weinig erkenning bij werkgeversoproepen om de gouden randjes gefaseerd af te bouwen. Toen de geloofwaardigheid van grafisch management ook nog onder druk kwam door gebrek aan visie en bereidheid om zelf te participeren in het aantrekken van de broekriem was het wachten op de plof die onvermijdelijk kwam.

(*) Gerald Petersen – Gear uP Interim Management. Gerald is ruim 35 jaar actief in de Publishing, Printing & Packaging industrie. Na meerdere bedrijfstransities in loondienst is hij sinds 2012 actief als zelfstandig Interim Directeur en leidt op dit moment een Packaging bedrijf in Lafayette in de staat Indiana USA.

Foto’s: (opzegtermijn, nachtdienst en rechtspositie): Pixabay