Papieren verpakkingen: wordt het nu echt serieus?

MILIEU – Bij het scheiden van afval is duidelijk te merken dat menig rolcontainer voor plastic in een gemiddeld huishouden na een paar weken ‘stampend vol’ zit. Het restafval lijkt af te nemen, ook al vanwege het feit dat met plastic meer bedoeld wordt dan alleen ‘puur’ plastic. Gaat plastic afval wel afnemen?

• Leestijd ca. 4 minuten

Er zijn talloze bewegingen die zich tegen plastic verpakkingen keren. En het aantal applicaties op het gebied van papieren- en kartonnen verpakkingen stapelt zich in hoog tempo op. De verpakkingsindustrie zegt dan wel klaar te zijn voor de zogenaamde transformatieve verschuiving in het komende decennium. Gaan merken dat in hetzelfde tempo doen? Zij zijn immers de opdrachtgevers. Daarnaast wordt de consument ook kritischer in de aankoop van artikelen en kijken al dan niet bewust naar de verpakkingswijze.

Onderzoeksbureau McKinsey voorspelt dat in het jaar 2030 560 miljoen ton plastic in de wereld wordt gebruikt. Een gedeelte van dit plastic, zo’n 120 miljoen ton, is voor langdurig gebruik zoals bijvoorbeeld het plastic dat in auto’s wordt gebruikt. De overige 440 miljoen ton plastic is ‘gewoon’ verbruikersplastic. Jaarlijks worden er 1,3 biljoen glazen en plastic flessen geproduceerd.

Plastic heeft aan het einde van zijn levensduur een negatief effect op het milieu. Dan belandt het plastic in een afvalverbrandingsinstallatie die CO₂ uitstoot of gewoon in het milieu.

Grote internationale merken nemen voorzichtig het voortouw

Greenpeace maakte al in 2018 een lijst met de grootste veroorzakers van de zogenaamde ‘plastic soep’: Coca-cola, PepsiCo, Nestlé, Danone, Mondelz International, Procter & Gamble, Uniliver, Perfetti van Melle, Mars Incorporated en Colgate-Palmolive. Volgens Greenpeace slechts het topje van de ijsberg aan multinationals die bijdragen aan plastic vervuiling wereldwijd.

In de afgelopen zes jaar is er zeker het één en ander gebeurd. Merken maken hun milieubewuste(re) aanpak als het ware zelf tot een merk.

Verschuivingen naar papieren verpakkingen nu nog steeds ‘nieuws’

Het zijn vooral voedingsmiddelen- en drankenmerken die experimenteren met papier en karton. Natuurlijk zijn voor voedingswaren en dranken heel specifiek eisen van toepassingen met betrekking tot enerzijds houdbaarheid, maar ook de invloed van de kartonnen- of papieren substraten op voedsel of dranken, niet allen qua smaak maar ook voor wat betreft gezondheidsrisico’s. Dat ligt bij snoep, koek of zoutjes iet anders.

Mars (ook op het lijstje van Greenpeace) testte in de herfst van het afgelopen jaar een papieren wikkel voor haar bekende candybar. De testen werden uitgevoerd in Groot-Brittanië en Australië. De schaalgrootte van dit project is relatief klein ten opzichte van de ‘reikwijdte’ van de lekkernij. De papieren wikkels werden getest bij de Britse retailer Tesco. De papieren verpakkingen werden eerst uitgebreid getest in de fabrieken, alvorens ze voor het publiek beschikbaar kwamen.

Amcor leverde het papier en heeft het voorzien van een ‘barrière coating’ om de chocoladereep te beschermen en de houdbaarheid te garanderen. De wikkel kan volgens Amcor volledig worden gerecycled.

Nestlé heeft een snelle flow wrap lijn ontwikkeld om Kit-Kat repen in papier te verpakken. Nestlé streeft ernaar om het gebruik van plastics tegen 2025 met 33% te verminderen. Er werd behoorlijk wat twijfel geuit over de term ‘papier’, zoals Nestlé deze toepaste voor de verpakkingen van Kit-Kat.

Eén van de vele voorbeelden uit de drankensector komt van Absolut Vodka, die er totaal markering feestje van maakt op haar website. Global Director of Future Packaging bij Absolut, Elin Furelid noemde bij de lancering de hoge recyclingpercentages en de aantrekkelijke tactiele aard van papier als belangrijke factoren achter hun beslissing. Ze worden gemaakt van duurzaam gewonnen houtvezels. Deze eerste generatie ‘single-mould flessen’ zijn gemaakt van 57% papier met een geïntegreerde barrière van recyclebaar plastic. Dat laatste is bij veel producten nauwelijks te voorkomen.

Absolut Wodka zal ook niet massaal beschikbaar zijn, de flessen worden getest in geselecteerde winkels in Manchester.

Unilever:recyclebaarheid van plastic

Ook Unilever laat op haar website de nodige inspanningen zien, hun kijk op plastic: ‘van lineair naar circulair’. Deze onderneming zoekt de oplossing vooral in de recyclebaarheid van plastic. Ze werken daarbinnen samen met Obbotec in Rotterdam.

Pulpex (VK) levert op maat gemaakte papieren flessen die geschikt zijn voor verschillende vloeibare producten. Een voorbeeld daarvan is afkomstig van Diageo, een prominente drankenproducent, die een partnerschap is aangegaan met Pilot Lite om Pulpex op te richten. Diageo is van plan om Johnnie Walker whisky te verpakken in Pulpex flessen. Bekende merken zoals PepsiCo, Unilever en Castrol hebben ook hun krachten gebundeld met Pulpex om papieren flesoplossingen te ontwikkelen voor hun producten. Pulpex stelt naar eigen zeggen merken in staat om verpakkingsontwerpen te vernieuwen zonder afbreuk te doen aan veelzijdigheid en kwaliteit.

Voorlopig nog veel onderzoek

Over het geheel genomen laten de voorbeelden zien dat toonaangevende voedingsmiddelen- en drankenmerken papieren verpakkingen op grote schaal omarmen, al worden de resultaten nog steeds kleinschalig getest. Veel merken zeggen niet buiten – beperkte – plastic coatings te kunnen om te kunnen voldoen aan diverse eisen voor de inhoud van hun producten.

Archipelago Technology, een invloedrijke speler op het gebied van verpakkingscoating, heeft gereageerd op de groeiende vraag naar duurzame verpakkingsoplossingen door een baanbrekende innovatie te introduceren.

Hun contactloze coatingmachine maakt gebruik van PowerdropTM technologie – een grootschalig inkjetprintsysteem dat viscose vloeistoffen met precisie en consistentie als druppels spuit. Powerdrop kan kleverige lijmachtige coatings stralen waar andere technologieën, zoals spray, moeite mee hebben. Belangrijk is dat elke druppel precies daar terechtkomt waar hij bedoeld is en nergens anders.

Met Powerdrop kunnen verpakkingsfabrikanten verpakkingen van hard papier coaten, waardoor ze waterdicht worden en de binnenste papierkern schoon blijft, zodat deze gerecycled kan worden. Omdat Powerdrop zeer geconcentreerde coating vloeistoffen gebruikt en vrijwel geen overspray heeft, zijn er grote besparingen in energieverbruik en overspray verwijdering, waardoor de bedrijfskosten laag zijn en de uitstoot van broeikasgassen laag.

Wet- en regelgeving

Overheden over de hele wereld voeren strengere regels in voor plastic verpakkingen, waardoor een ‘regelgevingslandschap’ ontstaat dat het gebruik van duurzame alternatieven stimuleert. Door proactief papieren verpakkingen te omarmen, kunnen merken ervoor zorgen dat ze voldoen aan de veranderende wetgeving en het risico op boetes of straffen verkleinen. Deze proactieve aanpak kan de merkreputatie verbeteren en een bewijs zijn van betrokkenheid bij sociale en milieuverantwoordelijkheid.

De verpakkingsindustrie staat aan de vooravond van een grote transformatie, waarbij papieren verpakkingen zich ontpoppen als een toonaangevend alternatief voor plastic en glas. In de komende 10 jaar belooft de revolutie op het gebied van papieren verpakkingen een aanzienlijke groei, innovatie en een duurzamere toekomst voor de sector als geheel.

Met een immens potentieel in deze markt kunnen we een snelle toestroom verwachten van verdere innovaties die gericht zijn op het voldoen aan de vraag naar duurzame papieren verpakkingsalternatieven, waarvan er hopelijk een aantal ook te zien zijn op drupa 2024.

Kopfoto: Pixabay