BRANCHE – In deel 1 belichtte de redactie de belangrijkste bevindingen binnen een aantal macro-economische gegevens en daarnaast zicht op internationale ontwikkelingen binnen de printmediabranche. Vandaag de invloeden van diverse ontwikkelingen die ons speelveld mede bepalen. In deel 3 worden de ontwikkelingen uit eigen land onder de loep genomen.
• Leestijd ca. 3 minuten
• Lees ook deel 1
• Het volledige rapport is voor KVGO leden gratis te downloaden, andere geïnteresseerden betalen 490 euro ex. BTW (*)
Eerst even zicht op de ontwikkelingen aan de omzetzijde om vervolgens te kijken naar beïnvloedende kostenfactoren binnen de branche. Verpakkingen blijven onverminderd op nummer één staan, gevolgd door het brede segment commercieel drukwerk en daarna de inkomsten uit reclamedrukwerk en advertenties. Alle andere segmenten zijn significant kleiner.
Inkjet wordt de grootste groeier richting 2028, echter op de voet gevolgd door flexo. Ook toner blijft groeien, al is de toename in geringer. Vellenoffset daalt net zoals de meeste andere analoge druktechnieken. Wat bedoeld worden onder ‘other analogue’ is de redactie niet duidelijk.
De economische bewegingen binnen de branche worden mede bepaald door de inktmarkt, de papiermarkt, de energiemarkt en tot slot de uitgeverij branche. De eerste drie zijn kostenfactoren, de vierde is een mogelijke inkomstenbron, vooral binnen de sectoren kranten, tijdschriften en boeken. Die laatste drie zijn overigens relatief klein ten opzichte van verpakkingen, commercieel drukwerk en de inkomsten uit advertenties/reclamedrukwerk.
De inktmarkt: omzet stijgt, maar waar komt dat door?
De inktmarkt laat al jaren een duidelijke verschuivingen zien tussen de alle toepassingen voor verpakkingen en voor de toepassingen binnen ‘publicatieprint’. Helaas is binnen het rapport niet te zien of het herstel in omzet vanaf 2021 zich heeft doorgezet in 2023. Ook ontbreekt het aan volledige duidelijkheid in hoeverre meer omzet ook meer productie heeft opgeleverd. Met andere woorden of de omzetstijging alleen te maken heeft met hogere kosten die aan gebruikers is doorberekend.
In bovenstaande grafiek is de al jaren bekende ‘achteruitgang’ van publicatie print toepassingen zichtbaar. Volgens Smithers vlakt die afname nu wat af. Daar staat tegenover dat verpakkingen blijven groeien, met kennelijk een tijdelijke dip in 2024, die Smithers vooral toerekent aan de huidige internationale ontwikkelingen in het Midden-Oost en Oekraïne.
Papiermarkt
De papiermarkt is grillig en ook moeilijk te doorgronden. Een aantal feiten op een rij: het aantal papierfabrieken in de EU was in 1991 nog ca. 1280, in 2022 waren dat er nog slechts ca. 664. Het aantal werknemers bedroeg in 1991 nog ca. 410.000, in 2022 nog maar 180.000.
Net zoals in de inktmarkt laat ook de papiermarkt een flinke omzetstijging zien (althans tot en met 2022). Toch neemt de afname van papier in vrijwel alle productsoorten af. Bij papier wordt dus wel zeer duidelijk dat de gestegen omzet vooral wordt veroorzaakt door doorberekende hogere kosten.
In Nederland groeide de papierconsumptie in 2022 licht ten opzichte van 2021, maar dat is zeker geen indicatie voor structureel herstel de komende jaren. Alle indicatoren stonden in de afgelopen twee jaar alleen maar op hogere prijzen. Eind 2022 waren echter dalingen te zien, maar het is nog te vroeg om die conclusies door te trekken naar 2023 en verder.
De energiemarkt
Ontegenzeggelijk heeft de energiemarkt ontwrichtende gevolgen gehad op alles wat in de gehele keten energie verbruikt en waarvan de kosten uiteindelijk met ‘opstapel effecten’ worden doorberekend.
Nederland op zesde plaats binnen de EU vwb de kWh prijs die bedrijven moeten betalen
Voor de periode 2023-2028 wordt voor ons land echter verwacht dat de prijzen fors zullen stijgen. Dit met name als gevolg van de enorme uitbreidingen die vanuit de overheid worden opgelegd, om het gebruik van fossiele energiebronnen extreem te reduceren.
De uitgevers als verkoopmarkt: te oude cijfers
Aan het begin van dit artikel is al te zien dat het financiële belang van de productie van boeken, tijdschriften en kranten in feite klein is voor de branche. Voor ons land is de grootte van die sector ca. €5,2 miljard. Vanuit die omzet wordt de inkoop van drukwerk gedaan.
Alleen het segment boeken laat een lichte toename zien
In deze 2024 rapportage komen de cijfers voor dit segment helaas niet verder dan 2021. En dat is buitengewoon jammer, omdat het rapport daarmee op vele fronten nauwelijks handvaten biedt om beleid op te ontwikkelen voor zoveel parameters binnen de branche. Oorzaken voor al die vertraagde cijfers worden niet genoemd.
(*) Samenvatting gepubliceerd met toestemming van het KVGO
Peter Luit
Peter Luit (1958) was sinds 1993 zelfstandig adviseur voor uiteenlopende printmedia vraagstukken. Samen met Erik van Erp zette hij in 2013 printmedianieuws.nl op. Met zijn crossmediale kennis beschrijft hij de balans in de uitdagingen die de verschillende mediakanalen ten opzichte van elkaar hebben.
Geef een reactie
Je moet ingelogd zijn op om een reactie te plaatsen.