Komt het nog goed met Crown Van Gelder?

FINANCIEEL - Als inwoner van Velsen zie ik met grote regelmaat de fabriek van Crown Van Gelder aan de noordzijde van het Noordzeekanaal. Ik vraag me dan elke keer weer af hoe het daar zou gaan met de productie. De lokale nieuwsmedia berichten volop over de mogelijke toekomst van het bedrijf. De zorgen omtrent het voortbestaan groeien met de dag.

• Longread, leestijd ca. 6 minuten

Langzaam maar zeker druppelen steeds meer 'stukjes van de puzzel' binnen, die samen een beeld schetsen dat het met 'die Amerikanen' mogelijk niet meer goed gaat komen bij het in 2023 doorgestarte Crown Van Gelder International b.v.

In de IJmuider Courant van afgelopen zaterdag worden zowel de na de herstart vertrokken Miklas Dronkers als een oud-medewerker genoemd. Ze zouden uitspraken gedaan als: "Ze hadden nooit met die Amerikanen in zee moeten gaan." Maar precies duidelijk wordt niet wie er wat gezegd zou hebben. Dronkers werd in het artikel geciteerd als een gepensioneerde marketingmanager. Dat is onjuist, hij werd in maart vorig jaar manager operatie inzameling bij HVC in Alkmaar.

Een oud-medewerker zou hebben gezegd dat Epac zoveel bedrijven zou hebben overgenomen en dat dat nooit wat werd. Ook dat is onjuist. Epac heeft met Crown Van Gelder haar eerste externe bedrijfsactiviteiten uit het faillissement 'overgenomen'.

Miklas Dronkers verdween geruisloos 'van het toneel' toen de doorstart van Crown Van Gelder in de steigers werd gezet.

IJmuider Courant: 'Papierfabriek lijkt verloren'

De doorstart van het bedrijf in 2023 door de Amerikaanse klant Epac Technologies zorgde voor de nodige opluchting in de regio. Al bleven er maar een paar honderd werknemers werkzaam. Toch bleek de fabriek veerkrachtig, vooral door de enorme inzet van de vakmensen. Diezelfde vakmensen protesteerden in de afgelopen weken bij kantoren van de curatoren aan de Zuidas in Amsterdam-Oost.

Epac Technologies is één van de grotere afnemers van het hoogwaardige inkjet papier dat Crown Van Gelder produceert. Ten tijde van het faillissement was het met name voor dit bedrijf belangrijk dat Cown Van Gelder zou kunnen blijven leveren. Het bedrijf begon in de jaren '90 als supply chain-bedrijf en uitgever van technologie voor on-demand productie van boeken en hebben tegenwoordig eigen productie faciliteiten. De website is echter zeer spaarzaam voor wat betreft de informatie over het bedrijf.

Ondertussen ligt in Velsen-Noord de productie vrijwel stil tijdens deze vakantieperiode. In de maanden daarvoor liet Epac zich vooral bevoorraden om voor de komende anderhalf a twee jaar voldoende inkjetjet papier in huis te hebben! Na de vakantieperiode schijnt geproduceerd te gaan worden voor onder andere Loparex. Dat Amerikaanse bedrijf heeft een vestiging in Apeldoorn. Over de omvang van die leveringen is niets bekend.

Epac en CVG hebben meer dan vijf jaar samengewerkt op het gebied van inkjetpapierontwikkeling

Wat is er in een tijdlijn gebeurd rondom de doorstart?

Het begon al opmerkelijk. Sasha Dobrovolsky, de topman van Epac Technologies kreeg een zeer ongebruikelijke stap voor elkaar.

De curatoren regelden een koopsom van 15 miljoen euro, maar voor zichzelf via een deal met Dobrovolsky ook ongeveer 20 procent van de aandelen in de nieuwe vennootschap! Deze aandelen zouden een waarde vertegenwoordigen van 9,5 miljoen euro, en moeten uiteindelijk moeten worden verkocht om de schulden van schuldeisers van de oude b.v. zoveel mogelijk te betalen. Een constructie zoals deze, waarbij de curatoren aandeelhouder worden van een nieuwe b.v., komt zeer zelden voor. Dobrovolsky zou niet willen reageren op berichten hieromtrent uit de media. Deze stap markeert overigens wel een agenda met talloze conflicten, juridische procedures en dus 'veel gedoe' achter gesloten deuren.

Curatoren zijn door de rechtbank aangesteld om een faillissement af te wikkelen. Hun kerntaak bestaat in hoofdzaak uit het verzamelen en verkopen van activa van de failliete vennootschap, zodat de schulden aan schuldeisers zoveel mogelijk worden uitbetaald. Ze moeten dus onafhankelijk en neutraal opereren, in het belang van de gezamenlijke schuldeisers. De curator heeft daarna geen rol meer in de nieuwe entiteit, behalve toezicht houden op de afwikkeling van de oude boedel.

Bij zo een constructie komt al snel de vraag naar boven of curatoren met een enorme afstand tot het operationele bedrijf wel geschikt zijn om als aandeelhouder gelijktijdig als 'ondernemer' voor 20% verantwoordelijk te worden voor een bedrijf binnen een complexe marktsituatie.

Zoeken naar de achtergronden van deze deal

Bij een zoektocht naar meer informatie over bovenstaande constructie komt de redactie terecht bij advocatenkantoor Fruytier (*) in Amsterdam. Ondernemingsrecht advocaat Hugo Roelink tekende al in februari van dit jaar het volgende beeld op: 'Na de overname van de aandelen, heeft Epac Technologies een lening verstrekt aan CVGI tegen maar liefst 15 procent rente! Alléén Epac Technologies was bereid die kredietfaciliteit te bieden, gezien de financiële moeilijkheden en het lopende faillissement.

Het lijkt er dus op dat Epac Technologies niet zomaar de koper was en met eigen geld 'zou komen om te investeren in het bedrijf'. Die gedachte leefde in 2023 na de overname, maar lijkt (!) dus nu onterecht te zijn.

Geen gelukkige samenwerking

Fruytier vervolgt: 'De curatoren zeggen op hun beurt onvoldoende inzichten te kunnen krijgen in de voortgang van de nieuwe b.v. Nu pas is duidelijk geworden dat ook zij niet - of op zijn minst niet duidelijk genoeg - op de hoogte waren van de buitenproportionele rente van 15% die door Epac aan de nieuwe b.v. was opgelegd. Al het geruzie ging zover dat twee curatoren en een aantal ondersteunende advocaten zich zelf moesten verantwoorden bij voor de Amerikaanse rechter in de staat Californië. De tijdens de zitting geopperde oplossing van Aernout Vink, voorzitter van de Ondernemingskamer, lag voor hand: 'Waarom verkopen de curatoren het belang niet aan Epac? Dan kunnen zij de schuldeisers zoveel als mogelijk betalen en kunnen de partijen uit elkaar'.

Hard gelag

Die constructie is volgens Fruytier een hard gelag voor de schuldeisers: 'Dat Epac nog miljoenen euro's extra aan de zogeheten distressed debt (**) heeft moeten verstrekken aan CVGI, zal de waarde van de onderneming geen goed hebben gedaan. De vraag die zich aandient, is welk deel van de 9,5 miljoen euro de curatoren nog uit kunnen delen aan de schuldeisers als zij nu worden uitgekocht. De kosten van de curatoren spelen daarbij ook een niet geringe rol.

Het persoonlijk belang van de 20% in de nieuwe b.v. is dus wonderlijk

Fruytier, tot slot: 'Nu ontstaat de wonderlijke situatie dat de curatoren namens de boedel moeten onderhandelen met Epac, terwijl zij zelf aansprakelijk zijn gesteld. De vraag is in hoeverre de curatoren nog objectief zijn. Om het proces zo zuiver mogelijk te laten verlopen, zou het verstandig zijn als dit onderhandelingsproces wordt gevoerd door de derde curator, die niet persoonlijk aansprakelijk gesteld is'.

Al met al geen dagelijkse kost voor de gemiddelde werknemers binnen het bedrijf en misschien zelfs ook niet voor het huidige dagelijkse management binnen de onderneming.

Gemeente Velsen en provincie Noord-Holland

Tot slot meldt de IJmuider Courant dat de gemeente Velsen de grond kocht van het nieuwe bedrijf om het vervolgens in erfpacht te verhuren. Dat leverde het bedrijf geld op. En de provincie Noord-Holland hielp financieel mee met een energiezuinige voorziening.

Opinie

Het overnemen van een papierfabriek door een afnemer van inkjetpapier en dat buiten Europa, is op voorhand geen eenvoudige zaak. Ondanks het feit dat Epac technologies jaren met Crown van Gelder heeft samengewerkt op het gebied van de ontwikkeling van inkjetpapier, is het zelf ondernemen binnen zo een fabriek iets heel anders.

De dagelijkse leiding kwam na het 'stille' vertrek van Miklas Dronkers in handen van Jan Rops. Met een universitaire achtergrond in chemie werkte hij onder andere 5 jaar bij Akzo Nobel, Isover Benelux en Tetra Pak. Bij CVG werkte hij eerder van 2001-2006 en kwam in juni 2014 terug. Gewend dus aan grotere ondernemingen met behoorlijk wat complexe processen. Toch is hij in zijn huidige rol 'gewoon' werknemer en volledig afhankelijk van het juridische getouwtrek van externe belanghebbenden, waar hij zelf weinig grip op kan krijgen. Rest hem - net zoals de medewerkers - weinig anders dan 'gewoon' afwachten wat er 'boven zich' afspeelt. Dat hij dus inhoudelijk niets kan zeggen in de media, is eigenlijk wel heel begrijpelijk. Dat de werknemers het voor het bedrijf opnemen, zal door hem zeker worden geprezen.

Of het doek nu definitief gaat vallen voor het bedrijf in Velsen-Noord, is in een versnipperde papiermarkt niet makkelijk te voorspellen. Toch zijn de voortekenen niet gunstig. Met het aangekondigde ontslag voor 100 werknemers (***), hebben alle andere werknemers zo een 3 maanden om zich te bezinnen op hun toekomst. Als cruciale medewerkers het bedrijf verlaten, dan is het niet erg waarschijnlijk dat de fabriek na november weer een doorstart krijgt, omdat het op dat moment dan 'gewoon' ontbreekt aan vakmensen.

(*) Voorzover de redactie heeft kunnen nagaan speelt Fruytier geen actieve rol in de genoemde kwestie.
(**) Distressed debt is 'probleemschuld' van bedrijven in zwaar weer, die tegen een hoge korting wordt opgekocht door investeerders die hopen er later (via afwikkeling of doorstart) winst mee te maken.
(***) Die aanvraag is nog niet goedgekeurd door UWV.