Landa niet te redden met 80 miljoen dollar van FIMI

OPINIE - De 'kogel is door de kerk'. Afgelopen zaterdag oordeelde de rechter dat de kansen voor Landa onder FIMI - die 80 miljoen dollar betaalt voor 'alles' - de beste kaarten in handen heeft om het bedrijf van een volledige ondergang te redden. Is dat waar?

• Longread, leestijd ca. 6 minuten

Het Israëlische FIMI krijgt dus 100% van Landa Corporation in handen en zegt de werkgelegenheid voor de nu nog in dienst zijnde medewerkers in stand te willen houden. De rechter benoemde Sigal Rozen-Rechav en Shlomi Filiba tot 'de leiding' van het bedrijf voor het herstructureringsproces.

Over het conflict rondom de vermeende huurinkomsten voor een nog in gebruik te nemen productielocatie voor Landa, werd niets vermeld.

In de publicatie can CTECH van afgelopen zaterdag staat: 'In haar uitspraak merkte rechter Hana Kitsis op dat de regeling 'de voortzetting van de bedrijfsactiviteiten van het bedrijf garandeert en de werkgelegenheid van de meeste werknemers veiligstelt'. Ze benadrukte dat liquidatie waarschijnlijk slechts een minimale opbrengst zou opleveren, aangezien de klanten van het bedrijf voornamelijk in het buitenland zijn gevestigd en de enige activa in Israël uit machines bestaan. "Goedkeuring van de schuldenregeling zal veel werknemers in staat stellen hun baan en bron van inkomsten te behouden, terwijl hun volledige rechten gewaarborgd blijven. Op het eerste gezicht lijkt het erop dat de opbrengst van een liquidatie minimaal zou zijn", aldus de rechter'.

Benny Landa uit beeld en nu echt met 'pensioen'

Met de aanstelling van Sigal Rozen-Rechav en Shlomi Filiba lijkt het erop dat Benny Landa zelf geen rol meer zal spelen binnen het door hem opgerichte bedrijf. Landa stelde ooit dat zijn bedrijf 2 miljard dollar waard was.

Qua marketing kan grote waardering worden opgebracht voor de man die aan de wieg stond van digital printing, aanvankelijk met de introductie van de Indigo E-Print 1000 in 1993 (het bedrijf werd al in 1977 opgericht), later overgenomen door HP.
Maar hij was zeker niet de enige in die tijd, er werd ver voor die tijd al volop geëxperimenteerd met 'digitaal'. Ten tijde van de introductie van de Indigo, was het Vlaamse Xeikon actief met de DCP-1, een rollen machine met toners. En daarmee waren beide ontwikkelaars de pioniers op het gebied van digitaal.
Xeikon zocht de samenwerking met Agfa, Xerox en IBM, omdat het technologiebedrijf wel inzag niet opgewassen te zijn tegen de marketingcharmes van Benny Landa die met verve zijn Indigo - die toen ook zeker nog niet perfect te noemen was - presenteerde.
In maart 2002 werd de verkoop van Indigo aan HP afgerond en HP kon de nog aanwezige gebreken snel wegwerken.
In datzelfde jaar werd Landa Digital Printing al opgericht. Het zou nog vele jaren duren voordat zijn revolutionaire technologie onder de 'magische' naam 'Nanographic Printing' de markt zou bereiken.

De nu 78 jarige Benny Landa had al niet meer de dagelijkse leiding over het bedrijf, maar trad nog wel regelmatig naar buiten als het boegbeeld van de onderneming en liet daarmee CEO Gil Oron vaak in de schaduw staan.

De ontwikkeling van digitale print technieken ging bepaald niet over rozen. Dat gold niet alleen voor Indigo, maar ook Xeikon maakte flink wat hobbels mee in haar historie.

Waar staan we nu?

De aanvankelijke - niet meteen waargemaakte - revolutie van digitaal printing maakte plaats voor een wat rustiger ontwikkeltraject bij andere spelers, waaronder destijds (en ook later) Océ Uit eigen land), Xerox, HP, Canon, Ricoh, Konica Minolta, Xeikon (als enige overgebleven speler in de EU zone), Screen en Kodak.
Toner machines ontwikkelden zich in de loop der jaren tot een volwassen technologie die op bepaalde vlakken de concurrentie kon aangaan met offset, al was dat zeker geen doel op zichzelf. Met nieuwe toepassingen - waaronder personaliseren - zou digitaal nieuwe markten kunnen aantrekken. Dat ging echter heel langzaam. Een keten van belanghebbenden ontbrak veelal in de traditionele verkoopkanalen van gebruikers van digitaal.

Ook de aanbieders van offset speelden een rol in digitaal, veelal in samenwerking om de ontwikkelkosten zo laag mogelijk te houden.

Zowel de toner- als de inkjet ontwikkelingen vonden gelijktijdig plaats, waarbij toner wat eerder het optimale maximum bereikte in kwaliteit en snelheid. Inkjet had wat langer nodig om zich op vele fronten te kunnen meten aan offset, maar dat punt is met zowel vellen als rollen inmiddels ruimschoots bereikt, al wordt offset niet zomaar even verdrongen door digitaal. De aanbieders kwamen tot de ontdekking dat de inzet op 'hybride workflows' de meest succesvolle route zou zijn. Niet vechten tegen offset, maar samenwerken met offset. Allemaal meer kijken naar de juiste markt toepassingen.

Iedereen doet alles met iedereen

De markt heeft zich vooral snel ontwikkeld, doordat ontwikkelaars op de achtergrond met elkaar samenwerkten op het gebied van onder andere printkoppen, transportsystemen, papierlades, op- en afwikkelaars bij rollen, inline finishing en zelfs inkten en toners.

In het verkoopproces wisten de ontwikkelaars meestal wel een paar unieke eigenschappen 'naar voren te halen', met eigen marketing namen om op die manier het onderscheid te maken tussen ogenschijnlijk twee identieke machines met een eigen naamkaartje. Die formule is tot nu toe succesvol.

Xerox liet echter terugtrekkende bewegingen zien in het high-end segment, maar beweert in samenwerking met Kyocera op het gebied van inkjetkoppen 'weer terug' te zullen komen. Kodak blijft - zoals vooreen ook al het geval was - een niche speler. HP is de enige Amerikaanse ontwikkelaar met een volledig markt dekkende portfolio.

De Japanse aanbieders lijken stuk voor stuk succesvol, elk op een geheel eigen wijze. Van consolidatie lijkt voorlopig nog geen sprake. Wel worden hier en daar de samenwerkingen geïntensiveerd, maar het tot nu toe bestaande speelveld van ontwikkelaars lijkt met vertrouwen de toekomst tegemoet te zien met tal van applicaties in commercial- en packaging (in diverse varianten).

Nog ruimte voor Landa? Parallel draaiende B2 machines prima alternatief

Zelfs het B1 formaat van Landa is niet meer uniek. En ook de slogan 'Print Will Never be The Same Again' wordt bij het spaarzame aantal gebruikers wereldwijd nog nauwelijks gezien al baanbrekende binnen hun toepassingen portfolio. Voor de meesten geldt dat de machine 'gewoon' moet voldoen aan de offset CMYK gamma's voor diverse toepassingen, dan is het al goed genoeg.

B1 formaat geen 'heilig moeten', zeker niet binnen hybride mogelijkheden waarbinnen met parallel draaiende workflows kan worden geproduceerd.

Al heel wat keren heeft de redactie de waarde van het boek 'Het doel' op de voorgrond geplaatst om het onderscheid te maken tussen sequentiële- en parallelle productieprocessen. Het boek laat dat op voortreffelijke wijze in ludiek geschreven taal, zien.

Zeker binnen hybride omgevingen is een digitale machine op B1 formaat al helemaal geen strategische overweging (meer) om daarmee te moeten of kunnen overleven. Dat zouden, met de nodige overwegingen en sommen, ook twee of meer parallel draaiende B2 machines kunnen zijn, misschien zelfs nog 'opgesplitst' in vellen en rollen, afhankelijk van de markttoepassingen.

Wat valt er dan eigenlijk nog te redden?

Alles wat als uniek werd gepositioneerd rondom Landa, is dat inmiddels niet meer. Het uitzonderlijke kleurgamma wordt doorgaans niet gevraagd, de snelheid van één machine is binnen een hybride omgeving niet bepalend voor wat betreft opbrengsten en toegevoegde waarde, zelfs wanneer twee parallel draaiende B2 wat langzamer zouden produceren. Het argument bij B1 digitaal geen drukplaten nodig te hebben, wordt volledig teniet gedaan door bovenstaande.

Het bewijs dat Landa niet meer levensvatbaar is, wordt nog versterkt dat na een aarzelende - maar uiteindelijk terugtrekkend HP - geen enkele high-end ontwikkelaar ook maar een stap vooruitzette in een poging Landa te redden, zelfs de belangrijkste toeleveranciers.

FIMI gaat 80 miljoen dollar betalen voor een technologie die inmiddels niet meer tot de verbeelding spreekt. Tevreden - en die zijn er echt wel - gebruikers mogen hopen dat service, consumables en reserve onderdelen beschikbaar blijven, maar verder hoeven ze nagenoeg niets meer te verwachten van Landa.
Schuldeisers zullen met een kater blijven zitten en niet echt warm lopen voor een investeerder die geen ervaring heeft binnen de branche, en al helemaal niets meer kan doen, als een reeks deskundigen hun heil elders zoeken.

Kopbeeld: de openingstekst van het artikel in CTECH van afgelopen zaterdag
Lees ook de zeer uitgebreide analyse Eddy Hagen