Printjesdag: Economie, knelpunten, politiek & bestuur

ZAKELIJK - VNO-NCW hield de afgelopen maanden de Prinsjesdag peiling 2025 verdeeld over meerdere branches en sectoren binnen ons land. Het KVGO deed voorafgaand aan het onderzoek de oproep binnen de branche om vooral mee te doen aan het onderzoek. Deel 1: economie.

• Leestijd ca. 3 minuten

Figuurlijk buigen we de effecten van Prinsjedag om naar 'Printjesdag', waarbij de redactie vooral de sectoren 'Informatie en communicatie', '(Maak)industrie' en 'Overige zakelijke dienstverlening' onder de loep nam. Onder de laatste sector vallen ook de branche gerelateerde organisaties, dus ook het KVGO.

Lees ook de samenvatting van de Troonrede, inclusief reacties van VNO-NCW, MKB Nederland en de vakbonden.

Prinsjesdag Peiling

Aan de Prinsjesdag Peiling namen 4052 bedrijven deel, waaronder 772 ZZP'ers, 1524 bedrijven met 2 tot 10 medewerkers, 1006 bedrijven met 10 tot 50 medewerkers (dus daarbinnen ook het overgrote deel van de printmedia branche), 514bedrijven met 50 tot 250 medewerkers (daarbinnen de veelal grotere online print-service-providers) en tot slot 236 bedrijven met meer dan 250 medewerkers.

Economisch klimaat

In de volle breedte van de economie zegt bijna drie op de tien (29%) van de respondenten dat zij de huidige Nederlandse economie als (zeer) slecht bestempelen. In 2024 was dat nog 16%. Binnen de drie genoemde sectoren 'Informatie en communicatie', '(Maak)industrie' en 'Overige zakelijke dienstverlening'. Het gemiddelde over de drie sectoren:

• (zeer) slecht: 28%, 2024 15,6%
• Neutraal: 45,3%, 2024: 45,3%
• (zeer) goed: 27,3%, 2024: 39,6%

Als je die getallen afzet tegenover de 'echte econome', dan staat die werkelijkheid bijna haaks tegenover hetgeen de stemming bepaalt. De staatsschuld is momenteel 48% ten opzichte van het BBP (bruto binnenlands product), tegenover bijvoorbeeld Frankrijk met 123% en de Verenigde Staten met 128%. Het begrotingstekort in ons land bedraagt 2,7%, in Frankrijk is dat 5% en in de Verenigde Staten 8%. Maar die cijfers zeggen relatief weinig over 'ons gevoel'bij het economische klimaat.

Sentiment veel negatiever dan de werkelijkheid. Feitelijk betekent dat 'goed nieuws', maar de invloeden van buitenaf wakkeren (zeker op geo-politiek niveau) het negatieve gevoel flink aan.

Een 'gevoelsvraag' over de verwachtingen omtrent de algemene economische ontwikkelingen op korte termijn, zijn de resultaten in volle breedte van het Nederlandse bedrijfsleven als volgt:

• onzeker: 4%
• zeer somber: 7%
• somber: 42%
• neutraal: 30%
• optimistisch: 15%
• zeer optimistisch: 2%

Zoomen we wederom in op de drie sectoren waarin onze branche zich bevindt, dan zijn de resultaten relatief gunstiger. Daarbinnen is bijna 31% (zeer) optimistisch, tegenover slechts 17% voor het bedrijfsleven in zijn totaliteit. Dat mag dus zeker positief worden genoemd.

• onzeker: 7,66%
• zeer somber: 1,33%
• somber: 25,66%
• neutraal: 35,3%
• optimistisch: 29,66%
• zeer optimistisch: <1%

Situatie binnen eigen bedrijf

In de komende kwartaalvoorspellingen van het A&O fonds Grafimediabranche, zal ook zeker de voorspelling worden gedaan hoe de bedrijven zelf denken over de beoordeling van hun eigen situatie. De Prinsjesdag peiling liet het volgende beeld zien (gemiddelde van de genoemde deelgebieden waarbinnen de grafimediabranche zich bevindt):

• (zeer) slecht: 28%, 2024 9,3%
• Neutraal: 45,3%, 2024: 28%
• (zeer) goed: 27,3%, 2024: 62,66%

Dat komt vrijwel overeen met hetgeen het bedrijfsleven in zijn totaal denkt over de situatie binnen het eigen bedrijf.

Tot slot het 'huidige ondernemersklimaat'

Ruim 60% benoemt het huidige ondernemersklimaat in ons land als (zeer) slecht. 29% staat hier neutraal in en slechts 11% is (zeer) positief. Kijkend naar de nabije toekomst is 4% onzeker, 63% (zeer) somber, 24% neutraal en slechts 10% (zeer) optimistisch.

Het oordeel over economie en het ondernemersklimaat is dus beduidend negatiever in vergelijking tot de werkelijke eigen bedrijfssituatie.

Conclusie voor de grafimediabranche

De algemene invloed van gevoelens over economie en ondernemersklimaat zijn echter groter dan het oordeel over de eigen bedrijfssituatie. En dat is in feite onterecht, zeker als de relatief gunstige eigen situatie juist positief opvalt voor de grafimediabranche.

In deel 2 aandacht voor de belangrijkste knelpunten binnen het Nederlandse bedrijfsleven, zoals die zijn opgetekend in de Prinsjesdag Peiling voor 2025.

• Bronnen: VNO-NCW, MKB-Nederland resultaten Prinsjesdag Peiling 2025, KVK Innovatie Top 100