2022 was het jaar van de doos! Twijfels voor doos’23

OPINIE - De doos werd 2022 belangrijker dan ooit! Corona bleek een kickoff voor webwinkel-hoogtijdagen. Leveringssnelheid en dito eenvoud wonnen het van degelijkheid en creativiteit. Dit geholpen door de belangrijkste ingrediënten: golfkarton, lucht en plakband.

• Leestijd ca. 4 minuten

Creatief verfraaide webwinkeldoos is passé

Bij de groeiaanvang van de webwinkelmarkt bedachten marketeers als stimulans daarvoor, dat uitpakken een feest moest worden voor blijde ontvangers. Dit met creatief verfraaide doosverpakkingen als hierboven. Dus haaks op vèr vóór 2000 ontstane uitpakwoede, getriggerd door snijdende blisters, harde tiewraps en massa’s plakband. Dat feestelijk beoogde uitpakken zag je in TV-trailers en promotionele printadvertising steevast geïllustreerd met het blijde gezinsgezichten rondom de fraaie doos. Dat is passé. Het monotone bruinkraft is  dominant.

Dreigende EU-ban zaait twijfels voor doos’23

Valt er een EU-ban te verwachten voor lastig recyclebare kartons? Denk aan verpakkingen op papier- respectievelijk kartonbasis, met plastic componenten die niet gescheiden kunnen worden in gevestigde processen. Bijvoorbeeld de tweezijdige gelamineerde drinkkartons (rechts), die nu al bij het PMD-afval worden ingezameld. Diezelfde ban zou zich ook uitstrekken over op papier- en kartonverpakkingen toegepaste inkten/decoratieve elementen van met PP/PET gemetalliseerde laminaten en/of PET-gemetalliseerde film. Doorslaggevend is dus óf de metallics zich in de recyclepulper laten losweken van de papier- of kartonvezels, om zo naar het wateroppervlak in de pulper te gaan drijven à la drukinkt. Gezien het soortelijk gewicht van metallics zit dat er niet in. Dit nog los van de hechtende en/of beschermende PP/PET- of coatingelementen die losweken verhinderen. Anders gezegd: de links afgebeelde verpakking zou dus een positieve EPRC-validatie^*) moeten krijgen, om aan de EU-ban te ontkomen.

^*) EPRC means European Paper Recycling  Council / www.paperforrecycling.eu

Wegwerpdozen: voeding voor nieuwe dozen’23

De dozenindustrie heeft wind mee dankzij zijn cradle2cradle-hernieuwbaarheid. Maar wéten we eigenlijk wel hoeveel energie er nodig is om deze keten op gang te houden? Het lijkt ook ondoenlijk om een precieze LCA op dit ‘perpetuum mobile’ los te laten. Aangenomen dat eenzelfde hoeveelheid gelijke goederen zou worden toegezonden in kartonnendozen en een andere; in bijvoorbeeld in plastic. Zoiets stuit al op ongelijkheid van goederen qua houdbaarheid, kwetsbaarheid, veiligheid etc. Dus zo’n brede LCA verschijnt nooit. Maar dat remake-processen energieslanker kunnen worden bij (afgedwongen) gedragsverbetering, zie je in ons afvalontzorgingssysteem; per gezin drie à vier huisvuilcontainers! Nodig voor recycle-uitsplitsing en effectiever energiegebruik daarbij. En toch blijft het verbazingwekkend hoeveel vervuiling uit een oudpapierstroom gevist moet worden voordat hergebruik kan; kilometers plastic!  

Doos-op-(hoogte)maat

Zelfs Europarlementariërs klagen nu openlijk over de vaak veel te grote dozen waarin webwinkels hun spullen toesturen; een toenemende trend helaas! Wehkamp en later ook Coolblue streven naar optimale doosvulling middels een specifieke sluitmachine. Een soort ‘stamper’ gaat in de doos voor herkenning van de vullingshoogte. Vervolgens plaats zich een zogenoemde aftopinrichting bovenop de gevulde doos. Deze besnijdt de te grote hoogte halfdiep in en buigt de ontstane randen naar binnen, boven de goederen met pakbon. Een volgende topunit voert een plano deksel aan, kleppen worden hotmelt belijmd, omgeslagen over de doosranden en klaar is ‘ie. Een perfecte oplossing, die overigens voor retourzending minder goed werkt. Er is een grote hoeveelheid plakband nodig om die retourdoos ‘hufterproof’ te verzenden. Omroep MaxVandaag voelde zich geroepen om die vaak veel te grote dozen te verdedigen met: ‘Eén zo’n (formaat-aanpas) doosmachine kost ongeveer 1 miljoen euro. Voor kleine (verzend)bedrijven is het goedkoper om de inpakkers snel een keuze te laten maken over de doos’. Een drogreden, want grootverzender bol.com doet soms ook maar wat!

Praktijk’22 logenstraft

We bestelden een benodigd studieboek à 30,99 bij bol.com. Formaat HxBxD 303x246x27mm à ±2,5kg. Genaaid gebonden in een omslag met stevige flappen voor- en achterzijde. Geen expressetoezending o.i.d. gevraagd. Ontvangst bracht een teleurstelling: zie hierboven en -onder.

Toezending kwam eind november’22 in een véél te grote/te ruime doos, zónder bufferende aanvulling. Dat is dus tijdens het transport heen-en-weer gaan duiken binnenin die doosruimte, met als gevolg goed zichtbare hoekbeschadigingen. In één woord: respectloos! Ooit deed bol.com dat beter. Kennelijke deed drukte bol.com’s verzendkwaliteit in elkaar zakken. Jammer dat mijn boek bol.com’s ‘Multi-doosinpakmachine’ links liet liggen. ‘Deze multi-inpakmachine kan de afmetingen van meerdere artikelen tegelijk inscannen en vouwt hier één kartonnen doos omheen. Het slimmer op maat inpakken betekent: kleinere pakketten, minder verpakkingsmateriaal en zo min mogelijk loze lucht’, aldus bol.com.

Kern ‘PackOnTime 2box’ bij Simian

Simian speelt erg goed in op de kwetsbaarheid van drukwerk in het verzendproces’23 voor zijn webwinkels. Ook Kern’s ‘PackOnTime 2box’ scant het aangeboden brutoformaat. Snijdt en rilt vervolgens uit een golfkartonplaat de plano-doosoutline. In haakse verplaatsingen gebeuren omvouwingen zodanig dat er a.h.w. een trog ontstaat waar het drukwerk naar binnen wordt geschoven, waarna de verpakking verlijmd wordt gesloten. Op kritische pakketpunten zit het golfkarton dubbel in soort van stootring aan beide korte kanten van het pakket.

Enige punt van kritiek op het systeem is het stuk-voor-stuk werkende systeem uit een plano golfkartonplaat de benodigde outline snijdt, waardoor er geen optimalisatie van het plaatmateriaal gebeurt en er vervolgens vrij veel afval ontstaat. Maar Simian’s Wouter Haan is er zó trots op dat hij in onderstaand YouTubefilmpje zijn klanten blij maakt over de verzendkwaliteit van hun bestelling.

Lezers: U allen een puike ontvangst in 2023 toegewenst!

Kopfoto: In de aanloop naar BlackFriday noteerde DS Smith een toename van 31% in e-commerce doosbestellingen voor vele sectoren, waaronder multimedia, farmaceutica, dierenverzorging, cosmetica en mode. Dozen- en verpakkingsfabrikant DS Smith is actief in 34 landen en heeft ongeveer 30.000 mensen op zijn payroll.