Inside The Print Revival: feit of feelgood?

BRANCHE - De term 'print revival' duikt de laatste tijd steeds vaker op in internationale vakmedia. Media Voices bracht er zelfs een compleet rapport over uit. De centrale boodschap: print is terug van (bijna) weggeweest. Maar hoe stevig staat die revival eigenlijk in de markt? En wat betekent dat voor Nederlandse uitgevers, drukkerijen en toeleveranciers?

• Leestijd ca. 4 minuten

Media Voices is een onafhankelijk mediaplatform uit het Verenigd Koninkrijk dat zich richt op trends en strategieën binnen de uitgeefwereld. Het team, bekend van hun podcasts, rapporten en evenementen, analyseert de ontwikkelingen in digitaal en print en brengt internationale cases samen voor mediabedrijven. Hun insteek is kritisch, maar tegelijk inspirerend, met aandacht voor de kansen die traditionele én nieuwe kanalen bieden. Sinds april 2025 maakt Media Voices deel uit van Flashes and Flames, waarmee de internationale verspreiding en impact verder wordt vergroot.

Inside the Print Revival werd samengesteld in samenwerking met FIPP (Fédération Internationale de la Presse Périodique) (*), een wereldwijd netwerk van uitgevers en mediabedrijven dat al bijna een eeuw kennis en innovatie in magazine- en mediapublishing stimuleert. Daarmee krijgt het rapport niet alleen een onafhankelijke, maar ook een internationale en branchebrede legitimiteit.

De internationale context

Volgens het rapport (PDF) is print bezig aan een herwaardering. Niet omdat de oplages zich weer heel voorzichtig herstellen, maar vooral omdat print een soort rol krijgt als 'premiumproduct' binnen een bredere crossmediale portfolio. Het gaat dus minder om massaproductie en meer om onderscheid, beleving en waarde. Voorbeelden die Media Voices aanhaalt, maar wat de redactie betreft al langere tijd onderdeel zijn van de bewegingen in print. Dat geldt overigens ook zeker voor verpakkingen, maar die vallen niet onder de context van dit rapport.

• Luxe lifestyle- en nichemagazines die zich onderscheiden door kwaliteit van papier, druk en vormgeving.
• Kranten die kiezen voor een lagere frequentie of dunnere edities en vooral inzetten op langere leestijd en een meer betrokken lezer (weekend magazines waren daarvan al een voorloper en sommige kranten komen daarmee terecht in het segment 'opinie tijdschriften'.
• Boekuitgevers die (ook on-demand) hoogwaardige uitgaven produceren als tastbaar alternatief voor de vluchtigheid van digitaal.

Het is een strategie (of trend?) die inspeelt op verzadiging van schermgebruik: lezers zoeken rust en diepgang. De kracht van print is hier niet de snelheid van nieuws, maar de ervaring van lezen.

De keerzijde van het verhaal

De ‘revival’ moet echter op sommige punten met een korrel zout genomen worden. Het rapport zelf nuanceert: de revival is vooral zichtbaar in bepaalde niches en bij uitgevers die hun businessmodel hebben aangepast. De bulk van de traditionele printmarkten (dagbladen, huis-aan-huisbladen, standaardmagazines) blijft onverminderd onder druk staan.

Daarmee lijkt de 'revival' als 'hoofdwoord' in de titel van het rapport dus meer symbolisch dan structureel. Het is een beweging van creatieven, kleine uitgevers en enkele grote merken die print slim inzetten. Niet een bewijs dat de oplages terugveren of dat de grafische sector massaal kan juichen.

Het idee dat we straks weer allemaal op zaterdag met een veel te dikke papieren krant aan de ontbijttafel zitten, is romantisch – maar is meer een 'feelgood' dan een feit

Nieuwe verdienmodellen

Wat wél interessant is, zijn de verdienmodellen die Media Voices schetst. Uitgevers die print opnieuw succesvol inzetten, combineren het met:

• Events en communities (een magazine is dan de fysieke spil van een bredere beleving).
• Premium abonnementen: print als extraatje bovenop digitaal, waarmee de uitgever zijn marges kan verhogen.
• Direct-to-consumer sales: vooral bij boeken en nichemagazines zien we groei in webshops en bundels.

Kortom: print werkt wanneer het onderdeel is van een breder ecosysteem, niet als geïsoleerd product. Overigens is die ontwikkeling wel al veel langer gaande binnen de talloze publiekstijdschriften, ook in ons land.

Implicaties voor de Nederlandse markt

Wat kan de Nederlandse branche met deze inzichten? Een paar observaties:

• Dagbladen: titels als NRC en FD positioneren zich steeds meer als ‘premium’, met weekendedities die qua vormgeving en papierkwaliteit duidelijk boven de rest uitsteken. Hier zien we echo’s van de internationale trend.
• Vaktijdschriften: in de niches (architectuur, design, kunst) doet print het nog steeds verrassend goed. Kwaliteit wint hier van kwantiteit.
• Commerciële print: voor printmediabedrijven betekent dit kansen in hoogwaardig drukwerk (speciale papiersoorten, hoogwaardige afwerking, gepersonaliseerde uitgaven). Maar de ‘massa’ blijft krimpen.
• Uitgeversstrategieën: wie print nog als hoofdproduct ziet, loopt achter. De revival leert ons dat print pas rendeert als deel van een multichannel-aanpak.

Kritische noten

Het rapport leest bij vlagen als een ode aan print, en dat is prettig voor een branche die de afgelopen decennia vaak alleen maar sombere vooruitzichten kreeg voorgeschoteld. Toch is de conclusie simpel: print komt niet terug in de oude vorm.

De groei zit in niches en in premium. De rest van de markt blijft onder druk van digitalisering, stijgende papierprijzen en distributieproblemen. Voor de gemiddelde grafische ondernemer betekent dat: kleiner, selectiever, maar wél met meer toegevoegde waarde.

En in Nederland?

Onze markt kent een hoge digitaliseringsgraad en een relatief klein taalgebied. Dat maakt het nog lastiger om met print op schaal te opereren. De niche-kansen liggen vooral bij:

• Crossmediale merken die print inzetten als uithangbord of premiumproduct.
• Lokale initiatieven (denk aan hyperlokale magazines of specials) waar de betrokkenheid groot is.
• Drukkerijen die hun diensten verbreden richting marketingservices, zodat print één van de vele kanalen wordt.

Een revival? Misschien. Maar dan wel eentje die vraagt om een creatieve en flexibele houding. Wie denkt dat we de oplages van de jaren negentig terugzien, droomt.

Conclusie

Het rapport van Media Voices is waardevol omdat het laat zien dat print nog steeds bestaansrecht heeft – niet als massa-medium, maar als premium en niche. Voor Nederlandse uitgevers en drukkerijen biedt dit kansen, mits zij bereid zijn om print opnieuw te positioneren.

Een revival dus, maar wel eentje die vooral draait om kwaliteit, beleving en context. En daar zit meteen de uitdaging: wie durft te investeren in vernieuwing, terwijl de oude businessmodellen onder druk blijven staan?

Opinie

Mijn mening is dat dit rapport vooral als inspiratie moet dienen, niet als blauwdruk. De revival van print is echt – maar fragiel en beperkt. Het is een signaal dat print waardevol blijft waar digitale media tekortschieten: in tastbaarheid, rust en beleving. Voor de Nederlandse sector betekent dit: inzetten op premium, maar realistisch blijven over schaal en marges.

(*) De letters achter FIPP zouden doen vermoeden dat FIPP van oorsprong uit Frankrijk komt, maar het hoofdkantoor blijkt haar zetel in London te hebben.