A&O fonds Grafimediabranche kijkt vooruit (1)

BRANCHE - De laatste rapportage van het A&O fonds Grafimediabranche - gerealiseerd door Panteia (*) - laat zien ondernemend grafisch Nederland overwegend positief gestemd is over dit laatste kwartaal en de vooruitzichten voor 2026. Deel 1 over de publicatie.

• Leestijd ca. 3 minuten

Dat het vierde kwartaal voor velen een 'compensatie' is voor het doorgaans wat matiger derde kwartaal is bepaald niet nieuw. Vele studie over de afgelopen jaren laten structureel een verlaagde omzet zien in de zomermaanden.
De prognose voor het vierde kwartaal van 2025 wijst op een goed herstel van de winstgevendheid binnen de branche: 33% verwacht een verbetering.
In het derde kwartaal van 2025 is de gemiddelde bezettingsgraad iets gedaald (naar 69%) ten opzichte van de voorgaande kwartalen. Voor het vierde kwartaal wordt een bezettingsgraad van 73% verwacht.

Tekorten

De bedrijfstak blijft in beperkte mate worstelen met tekorten in zowel de bezettingsgraad, tekorten aan de vraag naar grafische producten een een tekort aan arbeidskrachten en financiële beperkingen.
Op basis van acht criteria zijn de verwachtingen voor dit laatste kwartaal en de komende maanden visueel in kaart gebracht.

De mate waarin ondernemers verwachten dat zaken slechter zullen gaan, is gezien de economisch onzekere tijden toch beperkt gebleven.

Voorspelbaarheid economisch klimaat

Ondanks de vele onzekerheden is zo een 57% van de ondernemers binnen de branche dat het economische klimaat redelijk eenvoudig te voorspellen is. Toch heeft zo een 30% enige moeite met het doen van marco-economische voorspellingen en 13% zegt dat de voorspellingen moeilijk zijn te doen. 10% stelt dat het economische klimaat achteruit zal gaan.

Door de jaren heen blijkt het economisch klimaat zich in een bandbreedte tussen 70% en 90% als 'gelijk' te bewegen, terwijl tussen de 5% en 25% het klimaat vindt verslechteren. Toch is de laatste prognose voor dit kwartaal en daarna positief en tikt nog net niet de 18% van de ondernemers aan. Dat is bijna gelijk aan het vierde kwartaal van 2023 (toen net iets boven de 20%).

Grillige omzetontwikkeling

De omzetontwikkeling binnen de branche laat al jaren een vrij grillig patroon zien. Een trend naar structurele toename is door de jaren heen niet te herkennen en zal naar verwachting onderstaand patroon ook wel blijven laten zien in de komende kwartalen.

Buitenlandse omzetontwikkeling

De redactie besteedt doorgaans wat minder aandacht aan de omzetontwikkeling naar het buitenland. Het aantal bedrijven dat actief is in omzet naar het buitenland is naar onze inzichten nooit echt in kaart gebracht. Wij achten het echter onwaarschijnlijk dat het hier een 'significante meerderheid' zal zijn.

10% ziet de omzet naar het buitenland afnemen, 40% ziet die omzet juist toenemen en 50% zagt dat de omzet gelijk zal blijven.

Orderpositie

Ook niet ongebruikelijk is dat tussen de 70 en 90% van de ondernemers stelt dat de orderpositie in het vierde kwartaal van dit jaar en in het eerste kwartaal van vrijwel elk jaar weer op hetzelfde niveau zullen liggen. Vrijwel niemand ervaart de orderpositie als te groot. Toch ervaart 18% een te lage orderpositie.
De bedrijven die exporteren hebben niet te klagen, 97% zegt dat hun orderpositie voor orders in het buitenland 'normaal/gelijk' is in het vierde kwartaal.

Net zoals bij de omzetontwikkeling vertoont ook de waarde van de orderpositie een grillig patroon.
Voor het vierde kwartaal verwacht 40% een groei, een evengrote groep een stabilisatie en 14% een afname.

Verantwoording en duiding

Bij alle onderwerpen wordt over enkele jaren allereerst weergegeven hoe bedrijven terugblikten op de afgelopen periode, respectievelijk de afgelopen drie maanden. Deze data zijn beschikbaar tot en met het vierde kwartaal van 2025. Over het vierde kwartaal 2025 spraken bedrijven in de september/oktober-enquête een verwachting uit. Deze verwachting wordt in de desbetreffende grafieken als prognose 2025 weergegeven. Tenslotte worden sommige onderwerpen uitsluitend vanuit de huidige situatie gepresenteerd, dus zonder terugblik of prognose. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de belemmeringen die bedrijven ervaren bij hun bedrijfsuitoefening.

Deel 2

In deel 2 aandacht voor de concurrentiepositie, de bedrijfsactiviteit (het samenspel van
productie/bedrijvigheid, investeringen, de winstgevendheid, de bezettingsgraad en het oordeel over de eigen productiecapaciteit), belemmeringen en de waarde van inkooporders. Ook aandacht voor de verwachtingen voor het eerste kwartaal van 2026.

(*) Vanaf de website: Een toonaangevend en datagedreven onderzoeks- en adviesbureau dat klanten helpt brede welvaart te realiseren. Met een ambitieus en divers team van onderzoekers, adviseurs en data-experts leveren wij unieke en toepasbare inzichten voor het oplossen van de maatschappelijke vraagstukken van morgen. Inhoudelijk sterk, betrouwbaar en altijd onafhankelijk. Dankzij onze ervaring bij zowel overheden, non-profit organisaties, branches en bedrijven zijn wij in staat om slimme verbindingen te maken tussen beleid en praktijk. En als sterke speler in Nederland en Europa slaan wij de brug tussen lokaal, regionaal, nationaal en Europees beleid. We zijn bevlogen experts met een sterk partnernetwerk. Zo leveren wij altijd de juiste expertise en maken wij met onze innovatieve aanpak het verschil voor onze klanten.