‘Papier laat zich het lekkerst lezen’

Wie dacht dat digitaal het gaat winnen van papier, heeft het mis. Volgens een artikel in Het Parool heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat ‘lezen van papier sneller, beter en effectiever gaat dan van een beeldscherm’. De hersenen zijn evolutionair gezien nog maar net gewend aan schrift op paper.

Ook een keer goed nieuws voor papier, zo blijkt uit het artikel in Het Parool van zaterdag 18 januari, dat een aantal wetenschappelijke onderzoeken op een rijtje zet. Met als kern dat papier makkelijker leest dan het lezen van een scherm. Het eerste onderzoek is uit Noorwegen, waar 72 jonge mensen in twee groepen worden verdeeld: één groep las van papier, de andere van het scherm. ‘Duidelijk bleek dat de groep die van het scherm had gelezen, aanzienlijk minder van de teksten had begrepen dan de groep die van papier had gelezen’, aldus Het Parool. Als oorzaak noemt de krant enkele technische factoren: we worden afgeleid door de cursor, het bladeren door een boek gaat op de automatische piloot, papier is rustgevender en de computer leidt tot concentratieverlies. 

Evolutie

Een tweede onderzoek geeft aan waarom lezen van papier te prefereren is: de evolutie. Het gebruik van schrift is pas heel laat in de evolutie van de mens opgedoken, zo’n 3500 jaar voor Christus. Hierdoor is het lezen ‘nog niet echt geïntegreerd in ons lichaam’, aldus de krant. En om lezen toch mogelijk te maken heeft ons brein geleidelijk een nieuw circuit gecreëerd in de vorm van een landschap in dat deel van de hersenen dat we gebruiken voor gesproken taal. En dat deel van onze hersenen ziet schrift op papier als een landschap, en een beeldscherm (nog?) niet. De tekst op een beeldscherm brengt de hersenen een beetje in de war, waardoor online lezen tien tot dertig procent trager gaat dan het lezen van papier.

Liever papier

Managementbedrijf Smartlead onderzocht het verschil tussen de voorkeuren voor online lezen ten opzichte van lezen van papier. Ruim negentig procent van de ondervraagden zei liever papieren boeken te lezen dan elektronische. Voor tijdschriften was dat percentage nog 85. Bijna zeventig procent leest liever de papieren krant dan de digitale versie. Maar dat gold niet voor korte berichten: dan maakt papier of digitaal niet uit.