Oorzaak verschillen in omzet branche 2022-2023

BRANCHE - A&O Fonds Grafimediabranche directeur Richard Leloux baalde flink van het in de publicatie 'Grafimedia in Cijfers 2023' verkeerde getal rondom de omzetverschillen van de branche in 2023 ten opzichte van 2022. GOC onderzoeker Jos Teunen, die jaarlijks de publicatie samenstelt speurde naar de oorzaak en gaf voorafgaand aan een 'correctieblad' de volgende verklaring.

• Leestijd ca. 3 minuten
• A&O Fonds Grafimediabranche is jaarlijks opdrachtgever voor het rapport 'Grafimediabranche in Cijfers'
• Lees het oorspronkelijke artikel met de kop 'Omzet in de branche in 2023 maar liefst 20% lager'
• #UPDATE 17 juni: GOC directeur Aad Vollebregt bevestigde dat de uitgave in volledige herdruk gaat

Jos Teunen: "De 20% verschil (op basis van de aangeleverde CBS omzetcijfers) was in aanvang het percentage dat wij vanuit de 'voorlopige cijfers' hadden verwerkt in onze tabel (zie onderstaand, red.). Ik weet uit ervaring dat de definitieve cijfers altijd wel iets afwijken maar doorgaans niet zo heel veel invloed hebben op de uiteindelijke getrokken conclusies."

Toen het boekje werd voorbereid werden de definitieve cijfers medio mei direct aan de vormgever doorgegeven. In die aanlevering is 'iets fout' gegaan. De uiteindelijke 2% moest daarin verwerkt zijn, maar dat bleek niet het geval te zijn geweest. Teunen: "Natuurlijk had ik nooit gerekend op zo een groot verschil, zoiets is in de hele geschiedenis van 'Grafimedia in Cijfers' nog nooit voorgekomen."

Omzetschommelingen rondom coronajaren

Begin 2020 begon in ons land de corona pandemie, met dus nogal wisselende invloeden qua omzet in de branche. Dat werd dat jaar al zichtbaar. In 2021 herstelde de omzet al flink. GOC zag de omzet in 2022 vooral als een flinke 'inhaalslag'. Natuurlijk werd de daling in 2023 als zeer fors ervaren. Die werd dan vooral verklaard door enerzijds een correctie op het 'inhaaljaar', maar anderzijds ook door de invloeden op de branche vanuit de situatie in de wereld. Die effecten blijken nu -achteraf bezien - dus veel minder groot te zijn geweest in 2023! En dat is eigenlijk heel positief nieuws.

Te weinig aangeleverde cijfers vanuit belastingdienst naar CBS

Het is gissen naar de exacte oorzaak, maar Teunen vermoedt dat de voorlopige CBS cijfers tot stand zijn gekomen, doordat veel te weinig bedrijven hun cijfers hadden doorgegeven en dat dus een flink deel van de bedrijven uitstel van belasting hadden gevraagd vanwege terugbetalingen van teveel ontvangen coronasteun. Daardoor was de omzet waarschijnlijk doorberekend op basis van een algoritme over een veel te klein aantal bedrijven. Veel bedrijven hadden hun definitieve cijfers domweg nog niet ingediend. Dat had een enorme invloed op het verschil van de tussen de omzet van 2022 en 2023. Dat verschil blijkt nu dus geen -20% maar slechts -2,1% te zijn.

Flink wat puzzelwerk in UWV databases

Teunen zegt nu de exacte afhandeling van de coronasteun te hebben onderzocht op basis van hetgeen bij UWV bekend is, de uitvoeringsinstantie die de coronasteun uitvoerde. Teunen: "Dat is een flinke klus omdat destijds de gegevens werden verdeeld over maar liefst 8 databases."

Teunen: "Het is monnikenwerk om de coronacijfers te ontrafelen uit de UWV databases. Geen enkele andere branche heeft dat gedaan. Ik ben er dagen mee bezig geweest."

Met alle steunaanvragen en uiteindelijke toekenningen van alle grafische bedrijven uit de database van UWV moet het verschil tussen de tijdelijke- en definitieve cijfers dus duidelijk gaan worden en dan ook op die -2,1% uitkomen. Een dubbele check op hetgeen vanuit CBS is aangeleverd, is dan ook zeker geen luxe.

Teunen tot slot: "Door dat puzzelen kan ik nu gedetailleerd aangeven hoeveel bedrijven welke voorschotten hebben aangevraagd, wat uiteindelijk toegewezen is en wat ze dus moeten terugbetalen. Vandaar dat ik inschat dat een redelijke groep bedrijven uitstel van belasting zullen hebben aangevraagd. Terwijl daarover door de belastingdienst de omzetcijfers worden berekend en de uiteindelijke cijfers veel later werden doorgegeven aan CBS."