A&O fonds: ‘Werknemers 2025’ in de branche – deel 2

BRANCHE - In deel 1 vatte de redactie de belangrijkste conclusies samen over het meest recente rapport van A&O fonds Grafimediabranche. In deel 2 diepgang en analyses van de vele grafieken en tabellen. In deel 3 de analyse van het door TNO gedane onderzoek binnen de branche.

• Leestijd ca. 3 minuten
• Lees deel 1, voor wie de samenvattende conclusies voldoende zijn

Het rapport, samengesteld door Jos Teunen, omvat analyses van de volgende bronnen: ASF, CBS Statline, Ministerie SZW, TNO NEA (binnenkort in deel 3 van deze serie) (*) en UWV, gecombineerd met eigen onderzoek door het GOC.

In deel 1 werden de cijfers vermeld van de krimp van de branche sinds 2007. En ook de relatieve toename van het aantal vrouwen door toename van meer creatieve beroepen in vergelijking tot puur technische beroepen. De leeftijdsopbouw binnen de branche laat zien dat de verschillen in de afgelopen decennia fors groter zijn geworden. Tot en met het jaar 2000 vertegenwoordigde de branche een gezonde balans tussen jonger en ouder. In 2010 schoof de leeftijd al flink op naar een meerderheid van boven de 40 /45 jaar. Anno 2024 is die verschuiving nog veel groteren laat zien dat de meerderheid al de leeftijd heeft tussen 50 en 55.

Werving nieuw personeel vlakte af in 2024

Uit het eigen GOC vacature onderzoek bleek dat in 2024 1400 vacatures bij ruim 600 bedrijven werden ingevuld, minder dan in 2023, toen de vraag weer even leek te pieken.

Het meest populair om in te zetten is het werven van personeel via relaties. Als tweede het werven via speciale vacaturesites en als derde de sociale mediakanalen. Ook worden vacatures op eigen websites geplaatst, maar lang niet altijd. Dat maakt het in kaart brengen van werkelijke aantallen vacatures vrij lastig.

Competenties naast vaktechnische kennis, flexpersoneel

Ondernemers werven vooral mensen die in teamverband kunnen werken en communicatief vaardig zijn. De vraag naar medewerkers in nabewerking en/of expeditie is opvallend groot. Accountmanagers, leidinggevend personeel en projectmanagers 'bungelen' onderaan de lijst. Dat is opvallend in een branche waarin juist steeds meer 'procesbeheer' een grotere rol toebedeeld heeft gekregen.

Van alle bedrijven binnen de branche maakt 35% gebruik van flexpersoneel

Ziekteverzuim neemt structureel toe

Door het CBS wordt het ziekteverzuim binnen de branche gecombineerd voor de grafische branche en de papierbranche. Daardoor is het niet precies na te gaan hoe de verhoudingen precies liggen. In beide bedrijfstakken komen zware werkzaamheden voor, maar volgens onderzoeker Jos Teunen kunnen de verschillen in cijfers niet groot zijn, doordat de bedrijfsgroottes voor klein, midden en groot forse verschillen laat zien tussen de grafische branche en de papierbranche.

Dat ziekteverzuim een toenemende zorg is binnen de beide branches, er is sprake van een structurele toename.

Arbeidsongeschiktheid (WAO en WIA)

Het volume van de WIA is een betere graadmeter van de daadwerkelijke arbeidsongeschiktheid dan het volume van de WAO.

Uit het rapport: 'De mate van arbeidsongeschiktheid binnen de branche is een combinatie van het lopend aantal WAO-uitkeringen en de ontwikkeling van de instroom in de WIA. Binnen de WAO vindt geen nieuwe instroom meer plaats, dus dit volume loopt steeds verder terug. De WIA vervangt de WAO-regeling en is bedoeld om de instroom te verminderen tot de door bedrijfsartsen gekeurde mate van arbeidsongeschiktheid van werknemers'.

Van alle lopende WIA-uitkeringen is 35,7% het gevolg van een psychische storing, hetgeen grotendeels teruggevoerd kan worden naar langdurige werkdruk, stress en burn-out. Een tweede categorie met een relatie tot de werkomstandigheden geldt voor 22,5% van de lopende WIA-uitkeringen die het gevolg zijn van aandoeningen aan het bewegingsapparaat.

(*) Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden 2024